Hieronder vindt u de videoweergaven van de 3e Linksom! Armoede Conferentie. Deze conferentie werd met ondersteuning van de FNV, GroenLinks en de PvdA op 20 januari 2024 te Nieuwegein gehouden.
Frans Timmermans wilde nadenken over de verkiezingen en de uitslagen. Het ongemakkelijke feit lijkt te zijn dat de sociaaldemocraten steeds vaker naar andere partijen uitwijkt. Nog een ongemakkelijk feit is dat kandidaat Timmermans de minste persoonlijke voorkeursstemmen trok.
Het lijkt niet erg op te vallen. Ik denk maar even met Frans mee.
Politieke processen
We zien al een aantal jaren dat de kiezer oude politieke systemen verwerpt. Het lot van het CDA is tekenend: ooit een trots confessioneel blok, van de oude KVP, ARP en CHU, nu een splinterpartij. Met de PvdA is het maar iets beter gesteld, al blijft dat wat verborgen door de combinatie met GL.
Die traditionele partijen leveren in bij snelle nieuwelingen: bij Pim Fortuyn, bij Thierry Baudet, bij Caroline van der Plas, bij Pieter Omtzigt. Ik noem met opzet de personen, niet de partijen die zij later vormden, want hun magnetisme was vooral persoonlijk. En vergankelijk.
De afkeer van het bestaande systeem werd gevoed door de incompetentie van de uitvoering en de gebrekkige afrekening daarvoor in de politieke arena. Dit speelt al jaren: het politieke sorry van Mark Rutte, over vernietigende enquête resultaten, maar vervolgens welgemoed verder gaand, was een giftige injectie in het gezwel van de onvrede.
De VPRO heeft een boeiende gast, George Monbiot. Hij praat met Jeanine Abbring over stukjes video, maar het thema is de politieke actualiteit die hij illustreert.
In zijn boek schrijft hij:
“De reactie op het falen van de democratie heeft onderdrukte haat weer salonfähig gemaakt; haat jegens vrouwen, migranten, raciale en religieuze minderheden en iedereen die in welk opzicht dan ook anders is. We zijn getuige van de hernieuwde opkomst van een vorm van politiek die tot voor kort overal op de terugtocht leek te zijn”. Het gesprek met hem moest ik zien.
Volgens de opzet van het programma geeft hij commentaar bij het einde van de “Lord of the Rings”. Het is een mooi verhaal, dat hij restauratief noemt: de held die zich door vreselijke problemen niet laat weerhouden en uiteindelijk slaagt in zijn missie. En dan wordt een nieuwe koning gekroond, met een plechtigheid, die gevuld is met fascistoïde symboliek. En we vinden het allemaal prachtig.
Talrijke sociaal-maatschappelijke organisaties zijn al actief met armoedebestrijding. Toch zijn er 1,3 miljoen huishoudens die onder de armoedegrens leven. Die armoede moet en kan afnemen in ons welvarende land. Deze bundel wil daaraan een bijdrage leveren.
Linksom! streeft naar structurele verbeteringen van armoedebestrijding. Een vangnet voor mensen die buiten hun schuld in de armoede terecht zijn gekomen. Eerlijkere belastingen, beter betaalbare nutsvoorzieningen en nog allerlei andere onderwerpen die aangepakt moeten worden.
Linksom! heeft daarom de Denktank Gedurfde ideeën over armoedebestrijding gevormd met ervaren mensen die zich willen inspannen voor deze doelgroep. Zij zijn vaak actief (geweest) als progressieve politicus, als wethouder, raadslid, bestuurslid of op andere wijze betrokken bij de armoede problematiek.
De ideeën in deze bundel zijn uit het leven gegrepen en zoveel mogelijk beproefd in gemeentelijke praktijk. Het zijn veelal gedurfde ideeën over armoedebestrijding. Ze zijn bedoeld voor het verbeteren van het gemeentelijke armoedebeleid. Het zijn suggesties voor het behandelen van onderwerpen over armoede door het gemeentebestuur en de gemeenteraad.
De PVV is verder gegroeid na de verkiezingen. Zal dat nog extremer worden, als de formatie vastloopt en geen rechts kabinet ontstaat? Het is een angstig perspectief.
Het wijst op een groeiende weerzin van de kiezers tegen het bestaande politieke systeem. Als ik eerlijk ben: die weerzin tegen het bestaande politieke systeem snap ik. Waar is onze traditionele aanhang gebleven, nu iedereen bestaanszekerheid wenst?
De analyses van de overwinningsnederlaag waren nogal beperkt: Hans Spekman zei er over wat ik voelde. “acht zetels winst is leuk, maar niet veel meer dan de beide partijen eerder hadden.” Kortom, van bijzondere aantrekkingskracht op kiezers bleek weinig.
Ook leuk: de nabespreking van het resultaat noemde hij Noord Koreaans; het establishment in de partijen bewierookten elkaar een beetje, maar nagenoeg geen analyse. Hans zei: “kritische lastposten in een volle zaal hadden we moeten hebben.” De VVD deed dat beter. Verenigd links doet het zwak in de communicatie: geen informatie die nieuw is of iets extra’s vertelt aan een partijlid, een neerbuigende melodie.
Uit Brussel (Social Europe)kwam een heldere tekst van Agnes Jongerius en ook Chaterine de Vries had een wat verzachtende vergelijking met de loopbaan van de Italiaanse premier Meloni. Zij werd van rechtse radicaal (ook) een vrij gemiddelde bestuurder.
Kernvragen: van waar komt de verschuiving? Waarom is niet langer de arbeider en de hardwerkende middenklasse de natuurlijke achterban van links? Wat betekent deze verschuiving voor onze strategie en voor onze opvattingen over democratie?
Van onze partijen weinig nieuws, maar analyse en nieuwe gedachten hierover lijken mij urgent en nodig. Ik probeer wat ideologische verkenning.
Onvrede
Een kandidaat of een beleid wordt niet meer gesteund, maar lijkt vooral met kracht te moeten worden verworpen. Zijn we dan tegen de democratie? Niet persé, maar de keuzen worden aangeleverd in een scherpe en gepolariseerde vorm. Ze moeten immers in snelle oneliners duidelijkheid bieden. Klimaatbeleid gaat over de toekomst van de aarde of is spilzuchtige onzin.
Van sommige verkiezingen slaap je slecht. Dit was er zo eentje. Gejuich bij de PVV, maar verder vooral beduusdheid en boosheid. Maar boos op wie?
Ooit was er een architectuurdocent in Delft, die zijn colleges eindigde met een geheven vinger, roepende “Think…”, waarop de goed gedresseerde studenten hem toebrulden: “the impossible..”
Het is een dubbele herinnering. We hebben het onmogelijke gekregen. En nu moeten we bedenken wat we daarmee kunnen doen. Als je al die campagne-ellende verdragen hebt, als beloning zo’n uitslag!!!
De groei van de PVV
Kunnen we de PVV verwijten dat die partij mensen uitsluit, terwijl het leeuwendeel van de achterban van de PVV zich uitgesloten voelt? Het is geen handig verwijt richting PVV.
Maar dat moet het rechtse populisme ook maar eens doordenken. Wordt men uitgesloten of is er onvrede over bestuurlijke incompetentie? Zou de onvrede en de oorzaken daarvan door een regering Wilders als bij toverslag verdwijnen?
Het wetenschappelijk Bureau GroenLinks organiseert op 4 december aanstaande een grote bijeenkomst in TivoliVredenburg te Utrecht (naast station Utrecht CS) over de ‘strijd om onze tijd’.
Deze bijeenkomst is aansluitend op de publicatie van het boek Er is wél een alternatief. Centraal staat de vraag hoe het toch kan dat we als land rijker zijn dan ooit maar ook gestrester dan ooit. Met experts, mensen uit het veld, vakbondsbestuurders en politici zoeken we niet alleen naar de diepere oorzaken achter de druk die veel van ons ervaren maar vooral ook hoe we als samenleving de strijd om onze tijd weer de goede kant op kunnen buigen.
Sprekers zijn onder andere Koen Haegens (Groene Amsterdammer), Anne Roeters (SCP), Aafke Romeijn (zangeres en dichter), Jan-Pieter Daems (CNV) en Mariëtte Patijn (kandidaat Tweede Kamerlid GroenLinks-PvdA).
Er is een systeem met drie soorten kaartjes (gratis, regulier, solidariteits) zodat iedereen kan komen, ook als je krap bij kas zit.
Meer informatie en de aanmeldpagina kunt u vinden op deze pagina:
Hoe willen we het hebben? De marktwerking is te ver doorgeschoten, zegt bijna iedereen in de politiek. Links vindt dat al lang, maar nu ook midden en zelfs rechts.
Waar is dat doorschieten precies gebeurd? Bij de volkshuisvesting natuurlijk, maar ook in de zorg, in het beheer van publieke functies zoals het openbaar vervoer en het stroomnet.
Wat is de remedie, die wordt voorgesteld? De overheid zal een aantal taken moeten terugpakken, zo zeggen velen. Mooi toch, een sociaal democratisch sentiment dat onze electorale perspectieven zonnig zou moeten kleuren.
Maar waarom klopt dat niet? De combinatie van GL/PvdA komt opgeteld maar een klein beetje verder, dan in de gescheiden varianten. Als gematigd links de wind van de algemene stemming mee heeft, is dat de kiezer nog niet echt opgevallen.
Hoe stuurt een ouderwetse overheid?
Konden wij bij VROM met onze regelingen de markt sturen? Eigenlijk was het antwoord ontkennend: je kunt wel woningen van een bepaalde prijsklasse willen subsidiëren, maar voor de prijsvorming van de aannemer maakt dat niet uit, want die regelt zelf zijn prijs. Daartegen hadden we tabellen, die een hoge prijs afstraften door een lagere subsidie. Maar als er dan gebouwd werd, dan werkten die tabellen vooral prijsverhogend. Meer dan één parlementaire enquête volgde.
Heeft een zorgvuldig commentaar op de oorlog tussen Israël en Hamas wel zin? Het is springstof: boosheid over de overval en moorddadigheid van Hamas en de hardheid van Israël in Gaza moeten in balans zijn.
Femke Halsema balanceert over de stijgende spanning in Amsterdam, vanwaar zestigduizend Joden zijn afgevoerd in de oorlog. Plaatsvervangend schuldgevoel of vooral bezwering? Ik poog maar wat begrip te vinden in mijn boekenkast. Vandaar mijn echo van Lou de Jong’s dissertatie: “Een sterfgeval in Auswitz.”
Ik heb de petitie voor een staakt het vuren van Amnesty getekend. Maar het zal niets uitmaken. David Grossman schrijft in 1998 (!) een opdracht in zijn boek The yellow wind: “Ik draag dit boek op aan hen die zich nog herinneren, wat waard is om echt voor te vechten; aan hen die weten dat de werkelijke vijand vandaag niet de Palestijn of de Israëli is, maar de extremist en de fanaticus aan beide kanten.”
Historische context
Elke bewering is moeilijk: wat kun je van het onzegbare zeggen? Ik vind niets en morgen is alles vermoedelijk anders. Maar ik vrees dat het meer levens zal kosten. Onvoldoende besef van de geschiedenis, jazeker, maar geschiedenis rechtvaardigt niet alles. De geschiedenis van het conflict is gevuld met koloniale zelfoverschatting van de westerse mogendheden. En met een talent voor wraak en geweld in het hele Midden Oosten.
Linksom! 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.